Haal het beste uit je smartphone camera: Deel 3, Fotobewerking

Dit artikel is een vervolg op deel 2, over belichting van je foto & portretten.

Waarom bewerken?

Een laatste, maar essentieel onderwerp, is de bewerking van de foto. Sommige mensen denken dat ze liever het “origineel” hebben omdat dat “echt” is. Helaas bestaat dat niet. Wat je ziet als het “origineel” is eigenlijk een interpretatie van de data door je camera. Het is een automatisch bewerkte foto. 

Daarin worden verschillende keuzes gemaakt: Zo maakt een iPhone huidtinten vaak iets mooier dan ze zijn (al kan dat soms onrealistisch overkomen), wordt steeds vaker een “HDR” effect toegepast en wordt de scherpte van details benadrukt omdat men dat vaak waarneemt als hogere kwaliteit.

Maar wat is dan ‘echt’? Eigenlijk niets, alles is een interpretatie. Ook onze ogen zijn voor allerlei perceptie-fouten vatbaar. Wat mij betreft is er dus niets mis met het bewerken van een foto om deze mooier te maken, om een bepaald gevoel mee te geven of om een kunstzinnig effect toe te passen. Dit is niet nieuw: Ook bij analoge fotografie wordt gekozen voor specifieke filmrolletjes met een specifiek karakter, en worden er keuzes gemaakt bij het ontwikkelen van de film. Het meegeven van een bepaald karakter aan een foto is dus van alle tijden. Maar dit terzijde, terug naar het smartphone-tijdperk.

RAW bestanden

De data waar die interpretatie van gemaakt wordt heet bij digitale fotografie een “RAW” bestand. Dat is een foto-bestand met alle gegevens die een camera-sensor oppikt. Hiervan maakt de camera dus de interpretatie, de JPEG die vaak als het “origineel” bestempeld wordt. Professionele fotografen beginnen bij het bewerken vrijwel altijd met de RAW en niet de JPEG, om zo flexibel mogelijk te kunnen bewerken. Hoe je dit bestand opslaat met je smartphone kan ik je helaas niet vertellen, het verschilt per telefoon dus je zult even online moeten zoeken. Wat wel vrij consistent is, is dat smartphones dan een bestand maken dat eindigt met .dng, wat in dit geval dan de extensie is van het RAW bestand.

Hoe bewerk je dan de foto? Dat kan natuurlijk op allerlei manieren maar de meest simpele methode is met gratis apps als Lightroom Mobile en Snapseed. Zelf bewerk ik het liefst de kleuren en het licht met Lightroom Mobile. Eventueel kan ik daarna nog extra effecten toevoegen of de het perspectief e.d. veranderen met Snapseed.

Omdat het lastig is om met alleen tekst uit te leggen hoe je dit doet, gebruik ik hieronder screenshots om te laten zien wat je kunt doen.

Het bewerkingsproces

Importeren in Lightroom

Allereerst moet je natuurlijk de app downloaden op je smartphone. Zoek naar Lightroom van Adobe in je App/Play store. Als je het geïnstalleerd hebt, kunnen we beginnen. Deze mini-guide concentreert zich op Android, het uploaden zal op de iPhone mogelijk ietsje anders gaan. Verder zijn de functies hetzelfde.

1) Upload de foto naar de Lightroom app door de foto te delen met de app. Ga naar je foto in de gallerij en kies voor “delen” (dat ziet er meestal zo uit als het icoontje tussen het pennetje en de prullenbak onderin je scherm).

2) Zoek dan naar de Lightroom app in het overzicht, die je kunt herkennen aan het donkerblauwe vlak met daarin in lichter blauw “Lr”. Tik daarop om de foto te importeren.

3) Nu ga je naar de app (je krijgt doorgaans een melding in je notificatiescherm waar je op kunt tikken) en kies je voor “Alle foto’s”. In het overzicht kies je de foto die je wilt bewerken.

Instellen van het licht

Nu gaan we bewerken. Je kunt onderin door verschillende secties gaan met elk allerlei opties om je foto aan te passen. Wees subtiel met de sliders, het is een proces van kleine aanpassingen die bij elkaar opgeteld een belangrijk verschil maken. Je kunt ook kiezen voor “Automatisch” maar dat is natuurlijk een beetje saai…

1) Kies onderin voor “Licht” om de eerste set sliders tevoorschijn te toveren. Deze gebruik je om (verrassing) de belichting van je foto te beïnvloeden. Begin maar vast met het slepen van verschillende sliders om wat gevoel te krijgen voor de bewerking.

2) Je kunt met “Belichting” je hele foto lichter/donkerder maken. Met “Contrast” verhoog je het contrast van je foto (nog zo’n verrassing), waarmee je het geheel een intenser gevoel kan geven door het verschil tussen licht en donker te vergroten in de delen met gemiddelde belichting. Met “Hooglichten” verander je de belichting van de bovengemiddeld lichte tonen en met “Witte tinten” bewerk je de belichting van de lichtste tinten. Met respectievelijk “Schaduwen” en “Zwarte tinten” bereik je hetzelfde in het donkere spectrum van de foto.

Je kunt ook met curves werken, dit biedt specifiekere controle. Je kunt het ook per basiskleur (rood, groen, blauw) aanpassen. Wat je zelf graag doet is een kwestie van uitproberen.

3) Nog even wat simpel werk: Je foto draaien en uitsnijden tot het gewenste formaat. Dit kan heel simpel in “Uitsnijden”. Je kunt ook een specifiek formaat kiezen. Tip: Het grootste formaat voor Instagram is 4:5 (BxH).

Kleuren aanpassen

Laten we kijken naar wat kleuren en effecten:

1) Kies onderin voor kleur en je ziet enkele sliders die waarschijnlijk wat toelichting nodig hebben. Ten eerste zie je “Temperatuur en “Kleurtint”. Deze 2 sliders zorgen voor de Witbalans. Camera’s vinden dit toch regelmatig nog lastig om in te schatten, dus kun je dit achteraf perfectioneren. Uiteraard kun je dit ook gebruiken om een bepaald gevoel aan de foto mee te geven. Met een RAW bestand kun je dit onbeperkt aanpassen omdat zo’n bestand veel meer gegevens van het beeld bevat, maar met een JPEG kun je vanwege de compressie tegen beperkingen aanlopen als je dit achteraf probeert aan te passen.

Daarnaast kun je “Levendigheid” en “Verzadiging” aanpassen. Deze maken elk op hun eigen manier de kleuren intenser. Meestal is Levendigheid de betere keuze omdat deze een specifiek spectrum versterkt, terwijl Verzadiging alle kleuren versterkt. Maar het blijft natuurlijk experimenteren, je krijgt er vanzelf gevoel voor.

2) Je kunt ook specifieke kleuren aanpassen met de knop “Mix”. Dat geeft je volledige controle over de lichtsterkte (“Luminantie”), intensiteit (“Verzadiging”) en tint (“Kleurtoon”) van een kleur.

3) Er zijn ook nog enkele effecten die je kunt toepassen. Zelf beperk ik me meestal tot de bovenste 4. “Helderheid” doet iets wat lijkt op “Contrast” maar ik vind het zelf een prettiger effect geven. “Textuur” lijkt de foto wat scherper te maken, op een manier die het wat meer diepte geeft. “Nevel verwijderen” spreekt voor zich. Met “Vignet” kun je de zijkanten en hoeken van de foto wat donkerder maken, zodat je onderwerp in het midden van de foto er meer uitspringt. Onthoud altijd: Ogen worden getrokken naar de lichtste delen van de foto.

De rest van de effecten gebruik ik zelf weinig maar experimenteer er gerust mee. 

Perspectief bewerken met Snapseed

Een andere app die handig is als je geen Lightroom Premium hebt, is Snapseed. Deze app heeft een scala aan effecten die je gratis kunt gebruiken, maar voor mij is vooral het aanpassen van het perspectief erg handig.

Kies voor “Perspectief” in het menu van Tools en kies vervolgens voor één van de verschillende opties. Je kunt zo foto’s symmetrischer maken, iets wat mensen vaak erg mooi vinden. Het geeft een gevoel van voldoening, het is “satisfying”. Daarom is dit effect ook erg belangrijk. Uiteraard kun je dat al proberen te bereiken bij het maken van de foto maar als dat niet lukt, is dit een handige extra optie.

Meer apps voor fotobewerking

Dit is een set aan effecten die je kunt gebruiken voor verschillende soorten foto’s, maar er zijn natuurlijk heel veel foto-editing apps voor verschillende toepassingen. Populaire apps die meer gericht zijn op selfies en portretten aanpassen op de smartphone zijn bijvoorbeeld Meitu en Facetune, maar ik ben niet zo’n selfie-maker dus dat laat ik verder aan jou over. En voor de luie mensen heb je natuurlijk de standaard filters van Instagram en Snapchat. Succes!

Volgende blog:
Legaal foto’s & video’s voor je website gebruiken: 4 methodes